Mousinéri-Tonnégrann

koumin fransé di Lagwiyann

Monsinéri-Tonégrann

Administrasyon
Péyi Lagwiyann (Lafrans)
Mèr Patrick Lecante
Démografi
Jantilé
Popilasyon 2 477 zab. (2014)
Dansité 4,1 zab./km²
Jéyografi
Altitid Min. 0 m – Max. 112 m m.
Siperfisi 600 km²

Mousinéri-Tonnégrann sa roun koumin fransé di réjyon-an di lout-lanmè di Lagwiyann.

Li ka konpozé so kò di 2 bour distenk : Mousinéri ké Tonnégrann.

Jéyografi chanjé

Lokalizasyon chanjé

 
An rouj téritwè kouminal-a di Mousinéri-Tonnégrann.

Koumin-an ka sitchwé so kò atè Lagwiyann, asou kontinan-an di Lanmérik di Sid. Li sa antouré di larivyè é di mangròv.

Koumin limitròf-ya ké Mousinéri-Tonnégrann sa o nò Makourya, à lès Matouri, o sid Roura, é à lwès Kourou.

Zanmo oben kartché chanjé

Otour di Mousinéri-Tonnégrann ka ègzisté plizyò zanmo oben kartché : Château d'Eau, Karapa, Quesnel, Risquetout, Champs-Virgile, Kalani, Desflot, Garin, Bannann.

Lidrografi chanjé

Kour dilo-a ki ka travèrsé Mousinéri sa larivyè Mousinéri. Tourism-an ka pèrmèt di dékouvri so péyzaj bwazé, so mangròv-ya ké so park à zwit, (zwit di pativyé (Crassostrea rhizophorae Guilding), lanblenm di Mousinéri é linik park di lostréykiltir di départman.

Klima chanjé

Klima sa di tip ékwatoryal (Af annan klasifikasyon-an di Köppen) pannan tout lannen-an.

Vwè di kouminikasyon ké transpò chanjé

 
Lari prensipal Félix-Éboué di Mousinéri.

I ka ègzisté 2 mwéyen di randé so kò di Kayenn, chèf-lyé atè Mousinéri.

Pannan ségon simès di 2010, oun bis di TIG té ka asiré lign-an ant Mousinéri ké Pwent Libèrté-a (òbò di flòv bò di Kayenn). Sa lign malérézman té siprimen koumansman novanm 2010.

An désanm 2013, 1'òt lign, d'Agglobus, té kréyé asou trajé Galion, Tonnégrann, Mousinéri jouk marché o frwi di Kayenn.

Tòponnimi chanjé

Mousinéri-Tonnégrann té ka aplé so kò ròtfwè Viriot. Sa mo sa roun patronnim orijinèr di départman fransé dé Voj an Lorenn. A roun ipokoristik (diminitif) di ansyen prénon Viry, li-menm varyan di prénon Jil(Gilles).

Koumin-an té ka poté non-an di Tonnégrann-Mousinéri di 1969 à 1994.

Non-an di Tonnégrann sa roun défòrmasyon-an di lèsprésyon « Tonnè ka grondé ».

Listwè chanjé

Asou téritwè kouminal-a nou ka trouvé bangn dé Annanmit, koté té fika dépòrté prizonnyé endochinwè-ya, bò'd 1930.

Kiltir lokal ké patrimwenn chanjé

Lyé ké monnouman chanjé

 
Légliz Saint-Jean-Baptiste.
 
Légliz Saint-Louis.
  • Bangn dé Annanmit,
  • Légliz Saint-Jean-Baptiste, annan bour di Mousinéri, ki enskri Monnouman istorik dipi 1995, rèstoré, é ki ka akéyi an 2011 katolik-ya pou lanmès-a,
  • Légliz Saint-Louis, annan bour di Tonnégrann,
  • Santral fotovòltayk-a di Toukan.

Tchwizin di Mousinéri-Tonnégrann chanjé

Bour di Mousinéri konnèt pou so fanmé zwit-ya é sa-a di Tonnégrann pou so krab.

Nòt ké référans chanjé

Wè osi chanjé