1683 sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun vandrédi.

12 sèptanm : batay di Kahlenberg.

Évènman chanjé

  • 1é janvyé, Lafrik ògsidantal : kréyasyon di kolonni-a di Kot Dilò brandebourgeoise.
  • 1e mars : nésans di Tsangyang Gyatso, 6e dalaï-lama (désédé an 1706). Lanmò-a di 5e dalaï-lama Lobsang Gyatso(1682) sa tchenbé sigré pa so réjan, desi Sangyé Gyatso (1653-1705), médsen ké wonm di Léta, afen di achévé konstriksyon-an di Potala. Li ké fika annonsé ki an 1696, à firò-a di lanprò-a di dinasti-a Qing, don lémisè-ya pa té enfòrmé lò di yé vizit o Tibé notanman an 1690, é sirtou Khan dé Mongol ki ka akizé Sangyé Gyatso di té lé ensi gardé pouvwè-a pou li-menm anvan di tchwé li (1705).
  • Mars, Lanmérik di Nò : Cavelier de la Salle asou so vwayaj di routour ka établi roun nouvèl fò atè ròch anfanmen-an (Starved Rock) asou larivyè-a Illinois, pou ranplasé fò Crèvecœur.
  • 23 jen : William Penn ka signen trété-a di lapè di Shackamaxon (en) ké Endjen-yan di Delaware (Tamanend).
  • 26-27 jen : Abraham Duquesne ka bonbardé Laljèr é ka òbténi libérasyon-an di kaptif krétchen.
  • 8 - 17 jwiyé : batay dé Pescadores(Penghu). Lanprò chinwa-a Kangxi ka fè konkèt-a di Formose (Taïwan), don lirwè-a Zheng Keshuang ka randé so kò 22 out-a.

Nòt ké référans chanjé

Lyen ègstèrn chanjé