1619 sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun mardi.

Évènman chanjé

  • 5 avril, Lachin : dépa di Shenyang di kat larmé di dinasti Ming-an kont Hetu Ala, kapital-a mandchou.
  • 14 avril : viktwè di chèf mandchou Nurhaci asou dinasti-a Ming atè batay-a di Sarhu. Dé ròt kolonn chinwa sa briga atè Sanggiyan Hada 15 avril-a é atè Dungge-Gau 17 avril-a.
  • 19 mè : koumansman di vwayaj di Dannwa Jens Munk à sasé-a di « larout-a di Nò-Lwès ». Li ka séjounen douran livèr-a annan bè-a d'Hudson, koté près tout so maren-yan ka péri. Li ka réyisi à rouganyen Dannmark-a ké trwa sirvivan, 25 sèptanm 1620.
  • 28 mè : Olandé-ya di Jan Pieterszoon Coen, gouvèlnò jénéral di Konpagni néyèrlandé-a dé Lenn oryantal, ka établi roun baz atè Batavia, annan Lenn oryantal-ya.
  • 17 jwiyé : Olandé-ya ka signen roun akò ké Anglé-ya atè Lonn pou partajé èsplwatasyon-an di Lendonnézi-a. Yé ka sasé à izolé rézo koumèrsyal endijenn-an dé larout koumèrsyal entèrnasyonnal. Batavia sa péplé di Chinwa, Malé, Macassars, Balinnen ké Filipen di Luçon. Konpagni-a dé Lenn oryantal olandé-a, ki bazé atè Batavia, ka entèrsèpté koumèrs pòtidjé-a.

Nòt ké référans chanjé

Lyen ègstèrn chanjé