Lanmérik : Diférans ant vèrsyon
Contenu supprimé Contenu ajouté
Aucun résumé des modifications |
Aucun résumé des modifications |
||
Lign 14 :
Kontinan anmériken-an ka konpozé di trwa anba-kontinan : Lanmérik santral, Lanmérik di Nò ké Lanmérik di Sid, ensi ki di roun lark ensilèr ki dézignen anba non-an di Lézanti-ya é ka fè lofis di konnègsyon kontinantal ant Lanmérik di Nò ké Lanmérik di Sid.
== Listwè ==
=== Sivilizasyon prékolonbyen ===
[[Fiché:El_Castillo_Stitch_2008_Edit_1.jpg|thumb|Piranmid maya di Kukulcán.]]
Jouk annan dannyé déséni té prévalwè téyori-a di pèpman tardif ki ka soutni ki moun té migré an Lanmérik dipi Lazi pa Béringie pannan dannyé lè glasyèr-a i té gen di sala 12 000 à 14 000 lannen. Soupannan, dé tras ki la endiké prézans-a di moun annan nò-a di Yukon i té gen 24 000 lannen té routrouvé. Sa donnen té ké ka sigjéré travèrsé-a di moun an provinans di Lasibéri ki té ka tchipé téritwè-ya ki jòdla sibmèrjé di Béringie, é té rété izolé pa glasyé-a tchèk 8 000 lannen anvan di dispèrsé so kò annan lirès di kontinan anmériken.
=== Kolonnizasyon éropéyen-an di Lanmérik ===
Kapitchoulasyon-yan di Santa Fe ki té ratifyé pa lirwè katolik-ya an 1492, Christophe Colomb té ka débarké ensidanman atè zilé San Salvador tchèk mwa plita, alò an kèt di roun nouvèl larout dé Lenn, konsékans inéligtab di chit-a di Konstantinòp di 1453. Dè sa dékouvèrt é lèsplorasyon, sala té ka fondé La Navidad asou zilé Hispaniola (Ayti ké Répiblik Donminiken) anvan ki fika antanmen kolonnizasyon èspagnòl-a di latè fèrm di Lanmérik, an 1510.
=== Dékolonnizasyon-an ===
Apré trwa syèk di donminasyon kolonnyal, pèp anmériken-yan ka koumansé déklaré yé endépandans politik dé nasyon éropéyen, réklanman ensi drwè-a di konstitchwé dé Léta nasyonnal. Pronmyé tantativ-ya té ka vini dé Trèz kolonni britannik dipi 1775 grémési à révolisyon anmériken-an o tèrm di lakèl ka nèt Létazini-ya. Oun nouvèl tip di sosyété té alò kréyé asou baz-a di konsèp politik nòvatò tèl ki konstitisyonnalism-an, drwè di wonm-yan, fédéralism-an ké endépandantism-an.
== Nòt ké référans ==
| |||