Vèrsyon di 1 sèptanm 2018 à 13:55 chanjé PouLagwiyann (kozman \| kontribisyon) 177 modifications Aucun résumé des modifications ← Modifikasyon ki ansyen		Vèrsyon di 6 sèptanm 2018 à 19:00 chanjé annilé 109.62.69.83 (kozman) Aucun résumé des modifications Modifikasyon ki nòv →
Lign 1 : [[Fiché:Mouths of amazon geocover 1990.png\|thumb\|Wè satélit di bouchou-a di ~~Lamazonn~~Lanmanzonn.]] '''Lanmanzonn'''-an (an èspangnòl Río Amazonas, an potidjé Rio Amazonas) sa roun flòv di [[Lanmérik di Sid]]. So dévi mwayen à lèstchwè-a di 209 000 m3/s sa di lwen pli élvé-a di sa-a di tout flòv-ya di plannèt-a é ka ékivalé o volim kimilé dé sis flòv ki ka swiv imédjatman annan lòrd-a dé débi. Ké so 7 025 km-ya, a pli lonng flòv-a di Latè-a ké Nil-a. [[Lanmanzonn]]-an sa osi pli gran flòv pa imansité-a di so basen. I ka drennen roun sirfas di 6 112 000 km2 (san Tocantins) swé 40 % di Lanmérik di Sid é ka évalé li di roun fwè é dimi sirfas-a di Linyon éropéyen-an (Konngo, dézyenm flòv pou sipèrfisi-a di so basen, ka atenn rounso 3,8 milyon di km²). Basen-an di Lanmanzonn-an ka étann so kò dé latitid 5° nò jouk 20° sid. Flòv-a ka pran so sours annan Zann-yan, ka travèrsé Pérou, Kolonbi-a ké [[Brézil]]-a, é ka jité so kò annan [[Loséan Atlantik\|loséyan Atlantik]]-a o nivo di lékwatò-a. So rézo idrografik ka konté pli di 1000 kour dilo. Lanmanzonn-an sa à li sèl à lorijin-an di 18 % di volim total dilo dous ki dévèrsé annan loséyan-yan di monn. So Dé prensipal afliyan-yan, Madeira ké Rio Negro ka fè yé-menm partie dé 10 pli enpòrtan kour dilo di monn pa yé débi (32 000 ké 29 300 m3/s), é 3e (rio Japura, 18 600 m3/s) ka rivalizé ké Misisipi-a. '''Lamazonn''' (an [[espagnol]] Río Amazonas, an [[portigè]] Rio Amazonas) sa oun flèv di [[Lanmérik di Sid]]. So débi mwayen à lèstchwèr di 209 000 m3/s[3] sa di lwen pli élvé di tout flèv di laplanèt é ka ékivo o volim kimilé dé sis flèv ki ka swiv li imédjatman annan lòrd dé débi. Ké so 7 025 km, a pli lonng flèv di [[Latè]] ké [[Nil]]. == Anmérendjen-yan == Lamazonn sa osi pli gran flèv pa imansité-a di so basen. Li ka drennen roun sirfas di 6 112 000 km2 (san Tocantins-a) swé 40 % di Amérik di Sid é sa ékivalan-an di oun fwè é démi sirfas-a di [[Inyon éropéenn\|Linyon éropéyenn]] (Kongo, dézyèm flèv pou sipèrfisi di so basen atenn sèlman 3,8 milyon di km²). Basen-an ka étann so kò dé latitid 5° nò jouk o 20° did. Anmérendjen-yan té lésé patché tras di yé lavi antéryò à kolonnizasyon-an. Yé ka bay lokazyon-an di nonbré sasé é di piblikasyon an konsékans. Annan donmenn-yan di larkéyoloji-a, létnolistwè-a, lantropoloji-a, lékoloji-a, botannik-a oben pédoloji-a, an partikilyé. == Sours ké rot latè == [[Fiché:Amazon_origin_at_Mismi.jpg\|thumb\|Lanmanzonn-an ka soti di roun faléz di Nevado Mismi, sours-a sa endiké pa roun krwa an bwa.]] Sours-a pli lwenten-an di Lanmanzonn-an annan Zann périvyen-yan té fèrmman établi ki résanman. A roun rwiso ki sitchwé annan réjyon-an d'Arequipa asou roun sonmé di 5 507 m di laltitid, Nevado Mismi, aprogsimativman à 160 km à lwès-a di lak Titikaka é anviron à 650 km o sid-lès di Lima. Sa montangn té sigjéré pou pronmyé fwè-a kou véritab sours-a an 1971 mé té konfirmen anvan 2001. == Nòt ké référans ==

Lanmanzonn (flòv) : Diférans ant vèrsyon