|
== Jéyografi ==
=== Lokalizasyon, frontchèr ké sipèrfisi ===
PartiPati éropéyen-an di Lafrans sa aplé Lafrans métropoliten-an é sa sitchwé àbò lègstrenmitélèstrenmité ògsidantal di Léròp. Li sa bòdé pa lanmè di Nò obò nò, Lanmanch obò nò-lwèsnòlwès, loséyan Atlantik àbò lwès-a épi lanmè Lanméditérannen obò sid-lèssidès. Li sa frontalyé di Bèljik-a é diké Ligsanbou onò nò-lèsnòlès, Lanlmangn é diépi Laswis àbò lès-a ; di Litali é diké Monnanko obò sid-lwèssidwès éépo di Lèspangn é diké Landò obò sid-lwèssidwès.
Frontchèr-ya obò sid éépi àbò lès-a di péy sa établi annan dé masif montangné, Pirennen-yan, Lézalp-ya ké Joura, frontchèr-a nò-lèsnòlès pa ka apiyé so kòsokò asou pyès élémanzéléman natirèl.
Lafrans métropoliten-an ka konprann plizyò zilé, notanman Kòrsika ké dé zilé kotché. Li sa konprann ant latitid-ya 42°19'46" N ké 51°5'47" N, ensi ki lonjitid-ya 4°46' O ké 8°14'42" E. So partipati kontinantal ka étann so kòsokò asou anviron 1 000 km di nò obò sid é di lès an lwès.
Lafrans-a sa égalman konpozé di patché téritwè ki sitchwé an- dèrò di kontinan éropéyen, kouranman aplé Lafrans di lout- lanmè, ki ka pèrmèt li di fika prézan annan tout loséyan di monn sof loséyan Argtik.
Sa téritwè-ya gen déganyen èstati-ya ki varyé annan ladministrasyon téritoryal-a di Lafrans é sa sitchwé :
* anatè [[Lanmérik di Nò]] : Sen-Pyèr-ké-MiklonMikélon ;
* anatè [[Lanmérik di Sid]] : [[Lagwiyann]] ;
* annan [[Lézanti]]-ya : Lagwadloup, Lanmantinik, Sen- Bartélémi ké Sen- Marten ;
* annan [[loséyan Pasifik]]-a : Nouvèl- Kalédonni, Polinézi fransé ké Walis- ké- Foutounan, ensi ki Klipèrton ;
* annan loséyan Endjen-an : Larégnon-an ké Mayòt, ensi ki Zilé Épars-ya, Larchipèl-a dé Kerguelen, Larchipèl-a dé Krozé ké zilé Sen- Pol ké Nouvèl- Anmstèrdanm ki ka fòrmen Latè ostral ké antargtikLantargtik fransé (LOAF) ;
* anatè Lantargtik : Latè Adéli, égalman enkli annan LOAF.
Lafrans-a ka posédé dé frontchèr térès ké Brézil-a éépi Sourinanm-an atè Lagwiyann, ensi ké Péy- Ba vya partipati fransé-a di Sen- Marten.
Londjò-a di litoral di Lafrans métropoliten-an sa di 5 853 km é di 15 945 km, Lout- lanmè enkli.
== Listwè ==
| 