1642 : Diférans ant vèrsyon

Contenu supprimé Contenu ajouté
PouLagwiyann (kozman | kontribisyon)
Aucun résumé des modifications
PouLagwiyann (kozman | kontribisyon)
Aucun résumé des modifications
Lign 1 :
'''16431642''' sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun jédimèrkrédi.
 
== Évènman ==
* 17 mè : Paul de Chomedey, syò di Maisonneuve, ka fondé Ville-Marie, atchwèl lavil-a di Montréyal o Kanada ; dè lotonm-an, Jeanne Mance ka fondé l'Hôtel-Dieu di Montréyal.
* 21 janvyé : navigatò olandé-a Abel Tasman ka dékouvri zil Tonga.
 
* 18 jen, Mègsiko : ouvèrtir di prosè di Gabriel de Granada, ki ajé di trèz lannen. Patché marann pòtidjé-a judaïsan sa arété o Mègsik à laswit-a di so avé-ya.
* 6 févriyé : Abel Tasman ka dékouvri zil Fidji-ya.
 
* 24 jen : Louis XIII ka signen lèt patant-ya ki ka fondé Konpagni fransé-a di Loryan-an, é ka ògtrwayé o dieppois Rigault konsésyon-an di Madagaskar é dé zil anvironnant.
* 1e mè : rivé atè Madagaskar di swasant-dis wonm. Enpé aprè Pronis ka kité annan bè-a di Sainte-Lucie é k'alé fondé létablisman-an di Fort-Dauphin(jòdla Tôlanaro).
 
* 14 jwiyé : rwè-a di Pòtidjal Jean IV ka kréyé roun konséy di lout-lanmè ki ka érité dé atrisyon di Konséy dé Finans pou zafè-ya di lout-lanmè.
* 14 jen : Olandé-ya (Maarten Gerritszoon de Vries) ka dékouvri Kouril-ya.
 
* Out : Jacques Pronis ka konfirmé priz-a di posésyon dé zil Maskarègn pa Lafrans-a.
* 15 jen : dépa di roun èspédisyon ris di Vassili Poïarkov, ki voyé pa voïévode di Iakoutsk, Pierre Golodine. Li ka roumonté l'Aldan, ka dékouvri kour-a di Lanmou-a jouk so bouchou é ka swiv litoral-a jouk sit d'Okhotsk (finisman an 1646).
 
* 24 sèptanm : Jacques Pronis ka pran posésyon pou Lafrans-a di zil Sainte-Marie é di bè-a d'Antongil o nò-lès di Madagaskar ; li ka enstalé so kò annan bè-a di Sainte-Lucie, é ka pédi patché wonm. É an 1643, li ka établi roun kolonni fransé atè Fort-Dauphin o sid di Madagaskar.
* 21 sèptanm : lanmò di Huang Taiji. Koumansman di règn di Shunzhi, lanprò mandchou di dinasti-a Qing, asou Lachin di Nò-a ké Mongoli-a. Réjans dé prens Dorgon ké Jirgalang.
 
* 14 novanm : koumansman di règn di Go-Kōmyō, di Japon, ki ka asèpté tronn-an aprè abdikasyon-an di enpératò-a Meishō.
 
* 25 désanm : navigatò anglé-a William Mynors ka dékouvri zil-a Christmas.
 
== Nòt ké référans ==