[[Fiché:Ortelius_-_Maris_Pacifici_1589.jpg|thumb|Descriptio Maris Pacifici pa Ortelius (1589), oun dédi pronmyé kart ki enprimen di loséyan Pasifik-a ; wè osi plannisfè-a di Waldseemüller (1507).]]
Pronmyé Osyéannyenosyéannyen-yan ki dékouvri é péplé zilé-ya di Pasifik i té gen 45 000 lannen té vini an vwélyé.
Osyéannyen-yan ka métrizé dé vwélyé-ya, piròg ké katanmanran ké vwèl ki té ganyen partikilarité-a di pwépouvé roumonté opré diòbò van (di déplasé so kòsokò pa fas oké van mémen bò'd sègtò-a di koté ki li ka vini). Sa lavantaj tègnik désizif pa rapò oké vwélyé ògsidantal, ki rivé byen plita, ki pa té pouvé navigé ki oké pòrtan (van-an ki ka vini di sègtò di dèyè ka pousé bato-a), ki té ka pèrmèt yé di èsploré lanmè-a di roun fason sistématik é partikilyèrman éfikas : ki ka pati di roun zilé, ki ka louvwéyé rapidman fas oké van asou détchèk santenn di mayls, yé té ka balé pa di larj lasé roun téritwè byen pli vas ki roun bi vwélyé ki ka trasé roun lign dirèk ki dépendan di dirègsyon-an di van. Osyéannyen-yan ka fini pa dékouvri roun apré ròt détchèk latòl ki miniskil jouk o dannyé-a, oan milyé dimitan loséyan Pasifik-a, plipi gran-an di monn. Yé ka péplé lantman é ka dévlopé roun kiltir orijinal àannan chak tizilé ki abité mémen ki nouri, kontrèrman oké lidé ki rousouvwè, pa détchèk léchanj ki pèrmannan é déépi valò souvan kouminkoumen.
=== Ségon Lagèr mondjal ===
==== Jéyochimi ====
An roun mwamwè an 2007, soulon roun lòbsèrvasyon (Odelle Hadley), 30 000 tonn di partikil di suie rivé anatè Lanmérik di Nò. Lorijin-an di sa niyaj ka provni pou trwè kar-ya dédi popilasyon chinwè ké endjen.
