Loséyan Atlantik : Diférans ant vèrsyon

Contenu supprimé Contenu ajouté
PouLagwiyann (kozman | kontribisyon)
Aucun résumé des modifications
PouLagwiyann (kozman | kontribisyon)
Aucun résumé des modifications
Lign 43 :
=== Klimatoloji ===
Loséyan Atlantik-a ka enfliyé dirèkman klima éropéyen-an. Déprésyon-yan ki ka sirkilé an Léròp, notanman atè Labèljik, atè Laswis é atè Lafrans, ka fòrmen yé kò asou Latlantik-a é ka sirkilé di lwès an lès, é ka mennen roun tan ki enstab, imid ké plivyé. Antisiklonn-an dé Acores, ki sa prézan laro dé Açores, ka enfliyé osi météyo éropéyen-an é ka mennen di tan ki sèk ké ansoléyé.
 
== Listwè ==
Lèspozisyon di litoral atlantik koumansé dipi ki pronmyé lenstalasyon di moun ka établi yé kò asou so lakot-ya. Mé pou travèrsé-a di loséyan-an, i fo antann di koté nò-éropéyen xe syèk ké lèsplorasyon odasyé-ya à partir di Growennlann ki fè pa dé navigatò viking : yé ka atenn kontinan nò-anmériken-an à rotò-a di Latè-Nòv (atè L'Anse aux Meadows), latè ki yé ka aplé alò Vinlann.
 
Lakot afriken-an ka rété inagsésib o èsploratò antik ké médjéval odéla di kap Bojador (Sahara ògsidantal), koté loséyan-an sa sirnonmen lanmè dé Ténèb. Potidjé-a Gil Eanes sa pronmyé-a ki ka franchi kap-a an 1434 é ki pwé rouvini ké so bato. Li ka louvri vwè-a o kontournman di kontinan afriken pou roujwenn Lenn-yan.
 
Tout pronmyé travèrsé modèrn-an di Latlantik-a sa sa-a di Christophe Colomb ké so lékipaj-ya an 1492.
 
== Lanvironnman ==
=== Problem anvironnmantal ===
Dé débri plastik di provnans mondjal ka poliyé ansanm-an dé loséyan ; ki ka konsèrnen Latlantik, yé ka provini notanman di Léròp di Lwès-a é dé Létazini.
 
=== Protègsyon di lanvironnman-an ===
I ka ègzisté dé réglémantasyon nasyonnal ké entèrnasyonnal, ensi ki diféran klasman di sèrten zonn tèl ki dé lè marin ki protéjé, dé rézèrv di Byosfè, dé Park natirèl maren...
 
== Nòt ké référans ==